بررسی وضعیت توازن مواد مغذی در گاوداریهای نیمه صنعتی شیری غرب استان تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

2 استاد، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

3 استادیار، دانشگاه سمنان

4 مربی، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

5 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم دامی

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی وضعیت مدیریت تغذیه در گاوداری های نیمه صنعتی جنوب غرب تهران(اسلامشهر) انجام گرفت. پس از تهیه آمار گاوداری های فعال ، بر اساس ظرفیت واحدها به 6 طبقه شامل: واحدهای 1-30 راس، 30-60 راس، 60-100 راس، 100-130 راس، 130-200 راس و 200 راس به بالا به ترتیب تحت عنوان طبقه اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم دسته بندی شده و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شده تصادفی منظم حدود 20 درصد از آنها (جمعاً 130 واحد) به عنوان نمونه انتخاب شدند.  جمع کل دام موجود در 130 واحد گاوداری های خرده پا و نیمه صنعتی منطقه  7254 راس بود، که  1500 راس دام در شروع پروژه مورد بررسی قرار گرفت. از طریق پرسشنامه و داده برداری مستقیم ماهیانه (8ماه متوالی)، وضعیت مدیریت تغذیه در واحدهای نمونه مورد بررسی قرار گرفت. میزان توازن  خوراک مصرفی و مواد مغذی مورد نیاز بر اساس محاسبه تفاوت بین مقادیر توصیه شده در جداول احتیاجات غذایی و مقادیر دریافتی روزانه گاوها در هر واحد گاوداری برآورد گردید. میانگین تفاوت مواد مورد نیاز تامین شده نسبت به احتیاجات(درصد) در طبقات اول تا ششم، درکلیه ماهها به ازاء هر راس در روز برای گاوهای شیرده از نظر ماده خشک مصرفی به ترتیب طبقات برابر با 5/42، 1/18، 6/6، 8/21، 4/10، 4/17؛ پروتئین خام به ترتیب برابر با 5/36، 8/4- ، 5/23- ، 9/4- ، 4/16- ، 8/3؛ انرژی خالص شیردهی به ترتیب برابر با 4/8، 7/0- ، 1/7- ، 02/3، 02/3- ، 5/1 بود. همچنین از نظر کلسیم تفاوت ها به ترتیب طبقات برابر با 4/42، 8/19، 5/22، 4/8، 9/29، 4/13 و فسفر مصرفی به ترتیب طبقات برابر با 1/53، 1/39، 7/38، 6/43، 4/37، 2/39 بود. همانند کلسیم و فسفر، میزان دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز در تمام  طبقات بالاتر از میزان مورد نیاز(توصیه شده)  بود.از انجایی که عدم تطابق میزان مصرف  مواد معدنی با احتیاجات از یکسو اثرات نامطلوبی بر سلامت و تولید دام می گذارد و از طرفی هزینه جیره مصرفی را بالا می برد ،توصیه می شود که سازمانهای مسول در زمینه آموزش این موارد و همینطور اصلاع رسانی به دامداران اهتمام جدی به عمل آورند.

1)     آخوندی ع. 1378.گزارش نهایی طرح تحقیقاتی بررسی وضعیت تغذیه گاوهای شیری منطقه گلپایگان.مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان.
2)     اعراب م.، م .علیخانی و شهاب الدین مشرف.1387.بررسی وضعیت تغذیه ای گاوهای شیری در مناطق روستایی در دو شهرستان.مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی.ش 43 . ص 507
3)     بابایی. م.1384، راهنمای تغذیه و مدیریت گاو شیری(ترجمه). چاپ اول. انتشارات رنگینه، اصفهان.  114 ص
4)     شفیعی. ح، ع. فرهپور، ع. معیر. 1384، بررسی عوامل موثر بر تولید و افزایش شیر. مجموعه مقالات برگزیده اولین جشنواره شیر منطقه شمال کشور.ساری: کمیته علمی جشنواره شیر منطقه شمال کشور. 255 ص
5)      ضمیری. م. ج. 1381، پرورش گاو شیری. چاپ سوم. انتشارات دانشگاه شیراز، شیراز.545ص
6)     قربانی. غ. 1380، اصول پرورش گاو شیری. چاپ دوم. انتشارات امیر کبیر اصفهان، اصفهان. 561ص
7)     گلیان، ا. و ع. طهماسبی.1381، احتیاجات غذایی گاوهای شیری(ترجمه). چاپ سوم. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.336 ص
8)     مشرف،ش.1377،چگونگی استفاده مطلوب از دانه جو در تغذیه گاوهای شیری، نشریه سخنی با گاودار، شماره16.3-5
9)      مشرف، ش. 1380، مروری بر چگونگی کیفیت و کمیت پروتئین و مکمل چربی مصرفی بر روی عملکرد تولید مثلی گاوهای شیری. نشریه بقره، سال سوم و شماره 24. 8-11
10)نوری نائینی،م و ص رحیمی سوره.1373.تخصیص منابع و اقتصاد مقیاس در تولید شیر ایران.فصلنامه روستا و توسعه.سال هفتم.ش 1.مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی وزارت جهاد سازندگی(سابق)
11)هاشمی، م. 1371، ویتامین ها و مواد معدنی در تغذیه انسان و دام. چاپ اول. انتشارات فرهنگ جامع، تهران. 985 ص
 
12-Albright, J. L. 1993. Feeding behavior of dairy cattle. J. Dairy Sci. 76:485-498.
13-Allen, M. S.2000 . Effects of diet on short- term regulation of feed intake by lactating dairy cows. J. Dairy Sci.83:1598-1624.
14-Friend, T. H., and C. E. Polan. 1974. Social rank, feeding behavior, and free stall utilization by dairy cattle. J. Dairy Sci. 57: 1214-1220.
15-Grummer, R. R, and D. J. Carroll. 1991. Effects of dietary fat cattle. J. Anim. Sci. 69:3838-3842.
16-Kaufmann, V. W. 1976. Studies on the energy suppley for high- yielding dairy cows and lts importance for milk protein content and fertility. Milch wirtsch; Forschungsber. 28:347-359.
17-Kellems, R. O., R. Jones, D. Andrus, and M. V. Wallentine. 1991. Effect of moisture in total mixed rations on feed consumption and milk production and composition in Holstein cows. J. Dairy Sci. 74:929-932.
18-NRC.2001. Nutrient requirements of dairy cattle.(7 th ed) national academy press Washington D.C.
19-Slater, a. l. , m. l. eastridge and j. l. frikins. 2000. effect of forage neutral detergent fiberon performance by dairy cows. J.Dairy Sci.83:313.
20-Sniffen, C. J., and P. H. Robinson. 1984. Nutritional Strategy. Can. J. Anim. Sci. 64:529-542.